مشاوره خانواده

مشاوره خانواده به چه معناست؟ خانواده درمانی چگونه انجام می شود؟ همه ما در یک خانواده متولد می شویم. خانواه ای که ما در آن متولد می شویم بر همه ابعاد زندگی ما از اولین لحظه تولد تا آخرین لحظه تاثیرگذار است. خانواده تاثیر می گذارد که فرد بهتر شود یا بدتر، کلماتی و واژگانی که یاد می گیریم. آداب و رسومی که یاد می گیریم. یاد می گیریم که چگونه عشق بورزیم، و چگونه با دیگران تعامل کنیم.

اگر در یک خانواده سالم بزرگ شویم احتمالا تعامل درست با دیگران را یاد خواهیم گرفت، اگر خانواده و رفتار خانواده ناسالم باشد، احتمالا در روابط بین فردی مشکلاتی را خواهیم داشت. اگر در خانواده ناسالم باشد بدبخت نشده ایم، شرایط غیرقابل تغییر نیست! همه خانواده ها در برهه هایی از زمان یکسری چالش ها را تجربه می کند، اما خانواده سالم مجددا کارکرد طبیعی خود را حفظ می کند. خانواده درمانی یا مشاوره خانواده راهی برای بازگشت به یک خانواده سالم با کارکرد سالم است، به طوری که همه اعضای آن به رشد و تعالی و خودشکوفایی برسند.

خانواده درمانی یا مشاوره خانواده چیست؟

خانواده درمانی یا مشاوره خانواده نوعی از درمان است که به موضوع خاص خانواده و تاثیر آن بر رفتار فرد می پردازد. این می تواند کمک به خانواده در یک برهه خاص از زندگی باشد، یا یک انتقال بزرگ و تغییر بزرگ در خانواده باشد و یا می تواند مشکلات رفتاری اعضای خانواده باشد (خانواده درمانی، 2014).

دکتر مایکل هروکو در این زمینه می گوید، مشاوره خانواد، مشکلات افراد را در یک زمینه بزرگتر، یعنی خانواده بررسی می کند، در این رویکرد بدون درک پویایی گروه نمی توان به حل مشکل اقدام کرد. عملکرد خانواده بر بر نحوه شکل گیری مشکلات مراجع تاثیرگذار است، و همچنین بر فعال شدن یا خاموش شدن رفتار اعضای خانواده نیز تاثیر دارد.

مشکلات رفتاری و عاطفی کودکان یکی از دلایل مراجعه خانواده ها به مراکز مشاوره خانواده است، مشکلات کودکان در خلائ و بدون هیچ زمینه ای امکانپذیر نیست! آنها را باید در چارچوب خانواده بررسی کرد (Herkov، 2016). باید خاطرنشان کرد که در اینجا خانواده به معنای هر کس که حامی فرد باشد، است، ممکن است نسبی باشد یا سببی باشد (کینگ، 2017).

متداول ترین روش های خانواده درمانی

بوون تراپی

این نوع از خانواده درمانی یا مشاوره خانواده زمانی بهتر است که افراد دوست ندارند که دیگر اعضای خانواده را در درمان درگیر کنند. بوون تراپی بر اساس دو مفهوم اصلی بنا شده است: مثلث (تمایل به صحبت با شخص ثالث) و تمایز (یادگیری واکنش کم عاطفی در روابط عاطفی).

مشاوره خانواده یا خانواده درمانی ساختاری

ساختار درمانی بر تنظیم و تقویت خانواده تمرکز دارد تا اطمینان حاصل شود که خانواده چارچوب دقیق دارد و مرزهای مناسبی دارد. در این روش درمانی، درمانگر برای مشاهده، یادگیری و تقویت آنها به سیستم خانواده ملحق می شود.

مشاوره خانواده سیستمی

روانشناس یا مشاور در نوع سیستمی خانواده درمانی به ارتباط ناخودآگاه و معنای پشت پرده و ضمنی رفتارهای اعضای خانواده اشاره دارد. درمانگر در این روش بی طرف و از راه دور است و به اعضای خانواده اجازه می دهد که در مشکلات خانواده عمیق تر شوند.

استراتژیک

این شکل از مشاوره خانواده که می تواند بصورت مشاوره تلفنی هم انجام شود، مختصرتر و ساده تر از سایر روش ها است که درمانگر کارهای خانه را به خانواده اختصاص می دهد.

مشاور خانواده برای چه چیزی آموزش دیده اند؟

همانطور که نشان دادیم مشاوره خانواده انواع مختلفی دارد، اما گاها ممکن است نیاز باشد تا متخصص نقش های مختلفی را ایفا کند، اما یک متخصص خانواده درمانی باید در موقعیت های مختلف آموزش های لازم را دیده باشد.

درست است که متخصصین مشاوره خانواده رویکرد و روش متفاوتی را پیش می گیرند اما یک مشاور خانواده خوب باید در رفع موارد زیر تجربه داشته باشد:

1. مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان
2. غم و غصه خوردن
3. اضطراب و افسردگی
4. مسائل جنسی و گرایشات جنسی اعضای خانواده
5. خشونت خانگی
6. ناباروری
7. تعارضات زناشویی
8. سوء مصرف مواد
9. درگیری های شخصی در درون زوج یا خانواده
10. بیماری غیر منتظره ، مرگ ، یا بیکاری
11. توسعه یا حفظ یک رابطه عاشقانه سالم در هر مرحله
12. طلاق یا جدایی؛

برای درمان این موارد و سایر موارد خانوادگی مشاور باید به موراد زیر بپردازد:

1. نحوه تعامل افراد در گروه ها را مشاهده کند.
2. ارزیابی و حل مشکلات رابطه
3. ارزیابی و تشخیص مشکلات روانشناختی در بافت خانواده
4. راهنمایی مراجعین در انتقال های مانند طلاق یا مرگ عزیزان
5. الگوهای مشکل دار رفتاری اعضای خانواده
6. جایگزین کردن رفتار سالم با رفتار ناکارآمد